‘Heb je kinderen?’
Ik loop door het gras en de weggegooide senseo pads naar de wc die in een hokje achter de keuken staat. Er zit geen slot op maar ik voel me redelijk veilig. Er is nog nooit een Roma kind geweest die me heeft gestoord. Het is weer woensdag, en op woensdag hebben we onze Romaclub. Door de warmte doen we de club nu ’s ochtends en zijn ook de volwassenen aanwezig omdat zij altijd rond die tijd een kerkdienst hebben.
Terug in de kerk beginnen we met de club met een tiental kijkende ouderen. Er zijn nog maar zes kinderen maar die blijven binnen druppelen. Na het bijbelverhaal zijn er maar liefst 27 kinderen! Nog nooit eerder heb ik zoveel kinderen meegemaakt op deze plaats.
De ouderen worden wel een beetje bij de club betrokken. Ze mogen een lied zingen uit hun eigen zangbundel en als Jantina een gebed inzet nadat de kinderen hebben gebeden, voegen ze zich luid roepend in het koor der gebeden dat voor zo’n tien minuten blijft opstijgen. Voor mij een nieuwe Roma-cultuur ervaring. Klagend, luid roepend met gesloten ogen en soms expressieve gebaren. Ik bid mee, alleen dan toch maar in stilte.
Na het zingen, bidden en de Bijbelles gaan we naar buiten waar de kinderen drinken en een wafel krijgen. En ik met ze een spelletje speel met natte sponzen. Georganiseerde chaos! Ik kan er wel van genieten, en de kinderen duidelijk ook!
In het roze geverfde gebouw aan het einde van een rij rozenplanten, waar de keuken van de kerk is krijg ik nog een bakkie koffie aangeboden. Ik bedank voor de suiker waar ik later geen spijt van heb, omdat ik een vrouwtje een theelepel suiker in haar mond zie stoppen met dezelfde theelepel die in het potje blijft staan. Tijdens de koffie vindt er een vertrouwelijk gesprek plaats tussen mij en drie Roma vrouwtjes. Eén van de kinderen die graag bij mij is, is op mijn schoot gaan zitten, en de vrouwen vragen zich af of ik ook kinderen heb? Nee zeg ik. Ben je getrouwd? Nee, zeg ik weer. Heb je dan een vriend? Ook op die vraag moet ik ontkennend antwoorden. Hoe oud ben je dan? 24, reageer ik. Nou, bij ons trouwen ze op 17, 18 jarige leeftijd en hebben ze op jouw leeftijd al 3 kinderen! Ik knik, dat weet ik, ik ken zelfs een vrouw van 24 die al 7 kinderen heeft! Wanneer krijg je dan een vriend? Is de volgende vraag. Dat weet ik niet, zeg ik. Als God het geeft, is uiteindelijk onze gezamenlijke conclusie.
Ditzelfde gesprek vindt een week later weer plaats in het roze geverfde keukentje. De kinderen zijn buiten aan het voetballen en ik besluit weer even tijd door te brengen met de volwassenen. Dat waarderen ze altijd heel erg. Ik krijg koffie en suiker aangeboden. Ook beantwoordt ik weer de vragen of ik kinderen heb en getrouwd ben. De vrouw tegenover mij zegt telkens dat ze de koffie zo lekker vind en vraagt of ze nog een beetje van mij mag hebben. Daar ga ik uiteindelijk op in en ik giet wat koffie in haar beker waar ze heel dankbaar voor is. Ze blijft ook maar zeggen dat ze mij zo mooi vindt, en dat ze mijn jurk mooi vindt, in deze cultuur schijnt hetzelfde te betekenen als: Wil je mij je jurk geven. Maar dat was ik even vergeten en ik bedankte haar maar vriendelijk voor het compliment.
Ook vragen ze mij wanneer ik weer terug ga naar Nederland. In September, vertel ik. Een man vertelt mij dat wie van het Roemeense water heeft gedronken nooit meer terug wil. Ik lach vriendelijk mee en zeg dat het water hier erg lekker is.
Dit alles vind plaats zonder vertaling waar ik stiekem wel een beetje trots op ben. Of dankbaar… Of allebei?
‘Do you have children?’
I walk through the grass and discarded senseo pads to the toilet, which is in a small cubicle behind the kitchen. There is no lock on it but I feel pretty safe. No Roma child has ever bothered me. It’s Wednesday again, and on Wednesdays we have our Roma club. Because of the heat, we now do the club in the morning and the adults are also present because they always have a church service around that time.
Back at the church, we start the club with a dozen or so elderly people watching. There are only six children left but they keep trickling in. After the Bible story, there are no fewer than 27 children! Never before have I experienced so many children in this place.
The elderly do get a bit involved in the club. They get to sing a song from their own hymnal and when Jantina inserts a prayer after the children have prayed, they join the chorus of prayers, shouting loudly, which continues to rise for about ten minutes. For me, a new Roma cultural experience. Moaning, shouting loudly with eyes closed and sometimes expressive gestures. I pray along, only in silence for now.
After singing, praying and the Bible lesson, we go outside where the children get drinks and a wafer. And I play a game with them with wet sponges. Organised chaos! I can enjoy it, and clearly so can the children!
In the pink-painted building at the end of a row of rose plants, where the church’s kitchen is, I am offered to drink a cup of coffee. I refuse for the sugar which I do not regret later, as I see a female put a teaspoon of sugar in her mouth using the same teaspoon left in the jar. Over coffee, a confidential conversation takes place between me and three Roma females. One of the children who likes to be with me has sat on my lap, and the women wonder if I have children too? No I say. Are you married? No, I say again. Then do you have a boyfriend? To that question too, I have to answer in the negative. How old are you then? 24, I respond. Well, with us they get married at 17, 18 and by your age they already have 3 children! I nod, I know that, I even know a woman of 24 who already has 7 children! So when do you get a boyfriend? Is the next question. I don’t know, I say. When God gives it, is ultimately our joint conclusion.
This same conversation takes place again a week later in the pink-painted kitchenette. The children are outside playing football and I decide to spend some time with the adults again. They always really appreciate that. I am offered coffee and sugar. I also answer the questions again about whether I have children and am married. The woman opposite me keeps saying how much she likes the coffee and asks if she can have some more of mine. I finally comply and pour some coffee into her cup for which she is very grateful. She also keeps saying that she thinks I am so beautiful, and that she likes my dress, in this culture it seems to mean the same thing as: Will you give me your dress. But I forgot about that for a moment and just thanked her kindly for the compliment.
They also ask me when I am going back to the Netherlands. In September, I tell them. A man tells me that anyone who has drunk Romanian water never wants to go back. I laugh politely along and say that the water here is very good.
All this takes place without translation which I am secretly a bit proud of. Or grateful… Or both?